یک رژیم غذایی سالم و یا به عبارتی تغذیه سالم معمولا شامل غذاهای غنی از مواد مغذی از تمام گروههای اصلی غذایی، از جمله پروتئینهای بدون چربی، غلات کامل، چربیهای سالم و میوهها و سبزیجات با رنگهای مختلف است. بهترین تغذیه به معنای جایگزینی غذاهای سالم و مقوی با غذاهای حاوی چربیهای ترانس، نمک و شکر با گزینههای مفیدتر غذایی است.
پیروی از یک رژیم غذای سالم فواید زیادی برای سلامتی دارد، از جمله ساخت و ترمیم استخوانها، محافظت از قلب، پیشگیری از انواع بیماریها و همچنین تقویت خلق و خو.
در این مقاله از وبسایت زیبای ایرانی قصد داریم به فواید تغذیه سالم به نقل از بهترین دکتر تغذیه بپردازیم و ده مورد از نکات طلایی در مورد بهترین تغذیه را با شما در میان بگذاریم. البته ابتدا به ساکن به موضوع غذای سالم و ناسالم چیست، میپردازیم. با ما همراه باشید.
تغذیه سالم و ناسالم چیست؟
اگر بخواهیم تفاوت بین تغذیه سالم و ناسالم را بیان کنیم، قبل از هر چیز باید به این موضوع اشاره کنیم که غذای سالم حاوی مواد مغذی و مفید برای بدن است که علاوه بر انرژی زایی تمامی مواد مغذی بدن را تأمین میکند و در عین حال باعث سلامت و تقویت عملکرد بدن میشود، اما تغذیه ناسالم صرفا انرژی زایی کرده و شامل هیچ مواد مغذی و مفیدی برای بدن نیست و صرفا به اصطلاح شکم پر کن است.
سه اصل تغذیه سالم کدامند؟
مطابق با نظریه متخصصین تغذیه و رژیم درمانی، اصول تغذیه سالم، تعادل، تنوع و تناسب است. اگر بتوانید به گونهای تغذیه کنید که این سه مورد مهم و اساسی را رعایت کنید، قطعا به پیش شرط داشتن بهترین تغذیه دست پیدا کردهاید.
فواید تغذیه سالم کدامند؟
همان طور که میدانید، داشتن تغذیهای سالم، یکی از پیش شرطهای داشتن بدن سالم و بدون بیماری است. رعایت رژیم غذایی مناسب حاوی مواد مغذی و البته با حجم معین، علاوه بر متعادل ساختن کارکرد داخلی بدن و تناسب اندام، باعث سالمسازی دستگاههای داخلی بدن میشود. بدین معنی که در صد ابتلا به بیماریها بسیار کم میشود.
در واقع غذای سالم برای بدن مزایای بسیاری دارد که شامل موارد زیر هستند:
تغذیه سالم تضمین کننده سلامت قلب است
بر اساس تحقیق در مورد تغذیه سالم و آمار ارائه شده در روز جهانی غذای سالم توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، بیماری قلبی علت اصلی مرگ و میر بزرگسالان در ایالات متحده است. تقریبا نیمی از بزرگسالان ایالات متحده با بیماری قلبی عروقی زندگی میکنند.
فشار خون بالا عارضهای است که اکثر مردمان ایالات متحده با آن روبرو هستند. وضعیتی که میتواند منجر به حمله قلبی، سکته و نارسایی قلبی شود. بر اساس گزارش منابع معتبر، ۸۰ درصد از بیماریهای زودرس قلبی و سکته با تغییر سبک زندگی مانند افزایش فعالیت بدنی و خوردن غذای ساده و سالم، کنترل میشوند. غذاهای سالم میتوانند فشار خون را کاهش داده و به سلامت قلب کمک کنند.
تغذیه سالم خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد
خوردن غذاهای سالم و رژیمی حاوی آنتی اکسیدانها باعث محافظت از سلولها در برابر آسیب و همچنین خطر ابتلا به سرطان میشود. وجود رادیکالهای آزاد در بدن، خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد، اما آنتی اکسیدانها باعث از بین رفتن رادیکالهای آزاد شده و احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش میدهد.
بسیاری از مواد مغذی موجود در میوهها، سبزیجات، آجیل و حبوبات به عنوان آنتی اکسیدان عمل میکنند، از جمله بتاکاروتن، لیکوپن، و ویتامینهای A، C و E.
غذاهایی مانند انواع توتها (زغال اخته و تمشک)، انواع سبزیها با برگ تیره، کدو تنبل و هویج، آجیل و دانهها منبع غنی از آنتی اکسیدانها هستند که برای جلوگیری از سرطان مفید هستند.
تغذیه سالم باعث خلق و خوی بهتر فرد می شود
مطابق با تحقیقات ارائه شده، تغذیه سالم ارتباط مستقیم با بهبود خلق و خوی فرد دارد. در سال ۲۰۱۶، محققان دریافتند که رژیمهای غذایی سرشار از گلیسمی باعث افزایش علائم افسردگی و خستگی میشود. یک رژیم غذایی با بار گلیسمی بالا شامل کربوهیدراتهای تصفیه شده زیادی است.
انواع نوشابه، کیکها، نان سفید و بیسکوییتها باعث تغییرات بد در خلق و خو میشوند، اما در عوض سبزیجات و میوهها باعث خوش خلقی و تغییرات مثبت در خلق میشوند.
تغذیه سالم از عوامل اصلی بهبود سلامت روده است
روده بزرگ پر از باکتریهای طبیعی است که نقش مهمی در متابولیسم و هضم دارند. این باکتریها ویتامینهای K و B تولید میکنند که برای روده بزرگ مفید هستند. البته کار مبارزه با باکتریها و ویروسهای مضر برای بدن را نیز بر عهده دارند.
رژیم غذایی کم فیبر با قند و چربی زیاد، میکروبیوم روده را تغییر میدهد و باعث افزایش التهاب در این ناحیه میشود. با این حال، رژیم غذایی سرشار از سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل ترکیبی از پروبیوتیکها را فراهم میکند که به رشد باکتریهای خوب در روده بزرگ کمک میکنند. غذاهایی مانند ماست، کیمچی، کلم ترش، کفیر سرشار از پروبیوتیکها هستند.
تغذیه سالم باعث افزایش تمرکز و بهبود حافظه می شود
یک رژیم غذایی سالم باعث سلامت سلولهای مغز میشود. مطابق با تحقیقات ارائه شده در سال ۲۰۱۵، سالم ترین و بهترین تغذیه باعث جلوگیری از زوال عقل و آلزایمر میشود. غذاهای سالم و رژیمی سرشار از ویتامین D، ویتامین C و ویتامین E، اسیدهای چرب امگا ۳، فلاونوئیدها و پلی فنولها، مواد مغذی بسیاری را در خود جای داده که همین موارد باعث بهبود حافظه و تمرکز میشوند.
بهترین مواد غذایی برای پوست و مو و ناخن
مطمئنا همه شما میدانید که غذای سالم حاوی کلسیمها و زینک برای پوست و مو و ناخن بسیار مفید هستند. اگر میخواهید موهایی سالم و پوستی بشاش و شاداب داشته باشید، باید از غذاهای سالم و سریع مثل لبنیاتها، کدو تنبل، موز، اسفناج و… استفاده کنید.
تغذیه سالم برای سلامت مو
برای داشتن موهایی سالم، حتما باید از مواد غذایی سالمی مانند سالمون، گردو، صدف، عدس، اسفناج، ماست یونانی و…استفاده کرد. این مواد برای سلامت موها و همچنین تقویت مو مفید هستند.
تغذیه سالم برای سلامت پوست
اگر میخواهید پوستی سالم و شاداب داشته باشید، باید از غذای سالم و خوشمزه مانند توت فرنگی، سیب، انبه، شلیل، انواع غذاهای دریایی، لبنیات و… استفاده کنید. تحقیق در مورد سالمترین و بهترین تغذیه حاکی از آن است که غذاهایی که سرشار از ویتامینهای A هستند برای سلامت و شفافیت پوست بسیار مفید هستند.
تغذیه سالم برای سلامت ناخن
غذاهای سالم و فاقد مواد غیر مغذی برای سلامت ناخن بسیار موثر هستند. مواد غذایی مانند گردو، بادام، انواع آجیلها و… حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که برای سلامت ناخن و استخوانها بسیار مفید هستند.
تغذیه سالم برای کودکان
از آنجایی که کودکان در مرحله رشد قرار دارند، باید از مواد غذایی سالم و حاوی ویتامینها، پروتئین، کلسیم، امگا ۳، منیزیم، روی، آهن و… استفاده کنند.
تغذیه سالم برای دانش آموزان و بچه های مدرسه
تغذیه سالم برای بچه های مدرسه و در سن رشد، همان مواد غذایی سالم و سریعی است که حاوی مواد مغذی کلسیم، آهن، ویتامین، امگا ۳، املاح معدنی و سایر مواد مفید برای بدن است. در واقع غذای سالم و ناسالم کلاس اول با میزان نیاز دانشآموزان به مواد مغذی سنجیده میشود.
تغذیه سالم برای پیشگیری از کرونا
داشتن بهترین تغذیه یکی از روشهای اصولی برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای مختلف است. تغذیه در دوران کرونا نیز جز مواردی است که حتما باید به آن توجه شود. چرا که تغذیه حاوی مواد مغذی برای بدن سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری مختلف خصوصا کرونا میشود. مصرف میوه و سبزیجات در این دوران بسیار مفید و مؤثر است.
تغذیه سالم در دوران کرونا (بهترین تغذیه برای بیماران کرونایی)
بهترین تغذیه برای کرونا، مواد غذایی سرشار از ویتامین د، املاح معدنی و پروتئینها است. در این صورت دوره درمان بیماری کرونا کوتاهتر شده و فرد سریعتر با غذای سالم بهبود پیدا میکند. در واقع داشتن تغذیه مناسب، یکی از روشهای کوتاه کردن طول دوره درمان کرونا است.
بهترین تغذیه برای بیماران کرونایی در زمان ابتلا به بیماری کرونا، غذاهایی فاقد گلوکز و سرشار از مواد مغذی است. تغذیه سالم مانند مصرف انواع پروتینها، ویتامینها و کلسیم به شدت توصیه میشود. بهتر است که تغذیه در دوران کرونا فاقد هر گونه غذاهای فست فود و سرخ کردنی باشد.
تغذیه سالم در ورزش
یکی از موارد سفارش شده در مورد غذای سالم، داشتن رژیم غذایی مناسب حین ورزش و تمرینات ورزشی است. اگر به دنبال سالمترین و بهتزین تغذیه برای کاهش وزن و سلامتی بدن هستید، بهتر است که از غذاهای بدون چربی و فاقد گلوکز استفاده کنید.
تغذیه سالم در محل کار
خوردن غذای سالم در محل کار هم یکی از موارد مهم برای تغذیه سالم است. از آنجایی که حین کار افراد نیاز به انرژی مضاعف و تمرکز دارند، به همین دلیل داشتن تغذیه سالم در محیط کار یکی از ضروریات است.
غذای سالم ایرانی (غذای سالم خانگی)
به منظور داشتن تغذیه سالم میتوان به خوردن غذای سالم ایرانی اشاره کرد. از آنجایی که اکثر غذاهای سالم خانگی سرشار از سبزیجات، پروتئین و ویتامینها هستند. به همین دلیل میتوان برای داشتن تغذیهای سالم (غذای سالم برای ناهار یا شام)، روی غذای سالم ایرانی حساب کرد.
طرز تهیه غذای سالم
به منظور رعایت رژیم غذایی مناسب، بهتر است که هنگام تهیه غذای سالم برای شام یا نهار و یا تهیه صبحانه سالم، از مواد اولیه سالم و مغذی استفاده کرد. موادی مانند سبزیجات تازه، انواع ماهیها و غذاهای دریایی، مرغ و گوشت بهترین اقلام برای تهیه غذای سالم و همچنین غذای سالم با مرغ هستند.
بهترین تغذیه در دوران بارداری
مطابق با دستورالعملهای اولیه تغذیه سالم، بهترین تغذیه در دوران بارداری، استفاده از مواد غذایی سالم حاوی مواد مغذی، آنتی اکسیدانها، پروتئین، ویتامین، کلسیم و امگا سه است.
سخن آخر در مورد تغذیه سالم
به طور کلی سالم ترین و بهترین تغذیه فواید زیادی برای سلامتی دارد. فوایدی مانند کاهش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی، چاقی و دیابت نوع ۲. البته در بهبود خلق و خوی افراد، تأمین انرژی بیشتر، داشتن تمرکز بیشتر، فعال سازی ذهن و… نیز ضروری است.