در قسمت قبلی راجع به مهمترین نکته روانشناسی نوزاد صحبت کردیم. امروز به بیان مهمترین نکته مهم سرنوشت ساز کودک یک ساله تا سه ساله خواهیم پرداخت. وقتی کودک یک ساله میشود، به مرحله انتخاب بین استقلال و اتکای به خود یا شرم و تردید میرسد.
کودک یک ساله میداند که میتواند بدون کمک دیگران راه برود، اشیاء را پرت کند و از موانع رد شود. کودک از این کنترل احساس غرور کرده و از حس اختیار خود لذت میبرد. او مداوم به این طرف و آنطرف دویده، خودش را مالک همه چیز دانسته و از جنب و جوش خسته نمیشود.
در قسمت قبل درباره مراحل نظریه اریکسون صحبت کردیم:
- تا یک سالگی
- ۱ تا ۳ سالگی
- ۳ تا ۶ سالگی
- ۶ تا ۱۲ سالگی
- ۱۲ تا ۲۰ سالگی
- ۲۰ تا ۴۰ سالگی
- ۴۰ تا ۶۵ سالگی
- از ۶۵ سالگی به بعد
او معتقد است، که مهمترین چالش این دوره، یاد دادن “دستشویی رفتن” به کودک است. کود باید بتواند مسائل را کنترل و مدیریت کند و تواناییهایش را افزایش دهد و یاد بگیرد که با تلاش میتواند هر کاری را انجام دهد.
بایدها و نبایدهای کودک یک ساله تا سه ساله
اگر میخواهید کودک شما قدرت تصمیم گیری داشته باشد و خجالتی نباشد، این کارها را انجام دهید:
- سر او برای ناتوانیها فریاد نکشید.(اگر هنوز نمیتواند دستشویی برود، سر او داد نکشید.)
- او را برای انجام فعالیتهای ساده تحقیر نکنید.
- او را تشویق کنید و بگویید با تلاش میتواند هر کاری را انجام دهد.
- به او بگویید علاوه بر باهوش بودن توانا و تلاشگر است.
- چیزهای شکستنی را از دسترس او دور کنید.
- اجازه بدهید اشیاء را پرتاب کند.
- خودتان در پرتاب و ساخت لگو گاهی او را همراهی کنید.
- وظیفههای ساده مثل بردن یا آوردن لیوان پلاستیکی را به او بسپارید و پس از انجام کار او را تشویق کنید.
- او را در آغوش بگیرید و به او یادآوری کنید که توانا و تلاشگر است.
- وقتی چیزی را میخواهد از او بخواهید بین دو چیز انتخاب کند.
- اگر توانایی جدیدی را نشان داد، او را تشویق کنید.
- از اهرم تنبیه هرگز استفاده نکنید.
در این سن تا میتوانید با کودک خود بازی کنید و حرف بزنید، او را به هیچ وجه دعوا نکرده و سرش داد نکشید.
تا سه سالگی کودک خود را پیش روانپزشک نبرید. بعد از سه سالگی میتوانید برای تست هوش پیش روانپزشک بروید.
کودک شما از نظر حرکتی قویتر است یا کلامی؟ برای ما کامنت کنید و سوال خود را بپرسید.
برای خواندن مطالبی مفید در خصوص نوزاد به مقاله زیر مراجعه کنید.