خشونت فردی و اجتماعی، دارای دلایل بسیاری است. پرخاشگری نیز مثل دلایل خشونت تعاریف متفاوتی داشته و روانشناسان بر سر تعریفی واحد به تفاهم نرسیدهاند. هر چند این تعاریف متفاوت است، همه و همه ” آسیب رساندن به دیگران در نتیجه خشم” را مفهوم خود کلمه پرخاشگری میدانند. این آسیب رسانی اگر به خود باشد، افسردگی تعریف شده و حتی ممکن است باعث خودکشی شود. در ادامه پس از شناخت دقیقتر آن، سه راهکار درمان پرخاشگری را بیان میکنیم.
پرخاشگری چیست و علتهای اصلی آن چه هستند؟
در پاسخ به سوال پرخاشگری چیست ؟ میتوان گفت، پرخاشگری فارغ از علت ابراز خشونت کلامی یا عملی بر روی افراد یا اشیاء است. باید توجه داشت که پرخاشگری با سادیسم یا همان تمایل به دیگر آزاری تفاوت دارد.
پرخاشگری طبق نظر دانشمندانی مثل فروید، کنراد لورنز غریزی و ذاتی است.
طبق نظریه ویتیگ پرخاشگری یک رفتار اجتماعی و یاد گرفتنی است.
نظریه دیگر پرخاشگری را وابسته به شرایط فرد از نظر روانی و محیطی میداند.
علتهای اصلی پرخاشگری عبارتند از:
شخصیت و تاثیر آن بر پرخاشگری
ویژگیهای شخصیتی در این علت بسیار دخیل هستند. فرد برونگرا، فردی ماجراجو است، که نیاز به بیان احساسات خود دارد. این فرد سریع واکنش نشان میدهد. زود از کوره در میرود و در نتیجه نسبت به فرد درون گرا تمایل بیشتری به پرخاشگری دارد. در مقابل فرد درونگرا، خشونت را تبدیل به افسردگی خواهد کرد. هر چند ممکن است گاهی این افراد برای دیده شدن یا تسلط بر دیگران پرخاشگری کنند. همچنین افراد کمال گرا وقتی به اهداف خود نمیرسند ممکن است پرخاشگر یا افسرده شوند.
فارق از اینکه درون گرا هستید و یا برون گرا و یا حتی شخصیتی کمال گرا دارید مهم درمان پرخاشگری است.
تاثیر وضعیت داخلی بدن بر پرخاشگری
ژنتیک، هورمونها و عملکرد سیستم ایمنی ممکن است باعث پرخاشگری شود. تحقیقات بسیاری نشان میدهد که بسیاری از پرخاشگریها ریشه ژنتیکی دارند. از طرفی کارکرد نادرست سیستم عصبی و یا به هم ریختگی هورمونی میتواند باعث افزایش پرخاشگری شود.
رفتار خانواده و پرخاشگری
سختگیریهای بیش از اندازه، سرزنش، مقایسه و تحقیرکردن فرزندان بسیار مخرب بوده و اثرات آن جبران ناپذیر خواهد بود. احساس ترس، بی کفاینی ، ناتوانی از برقراری ارتباط، پرخاشگری و غیره میتوانند، جزئی از این اثرات باشند.
سوابق تلخ گذشته
آزار دیدن در کودکی توسط دیگران، تحقیر شدن در جمع و یا حتی از دست دادن فردی در خانواده، ممکن است باعث افسردگی شدید یا پرخاشگری شود.
محیط زندگی و پرخاشگری
از دیدن فیلمهای ترسناک و شنیدن اخبار نگران کننده گرفته تا زندگی در محلهای خطرناک یا فقیر، بیکاری، ناکامی و غیره، همه بر خشونت و در نتیجه پرخاشگری تاثیر گذار هستند.
سه راهکار درمان پرخاشگری
حالا که میدانیم پرخاشگری چیست، به بررسی راههای درمان آن میپردازیم. راهکارهای بسیاری از جمله استفاده از داروها یا هیپنوتیزم درمانی برای درمان پرخاشگری وجود دارند. اما در این بین، سه راه حل کم هزینه نیز موجود است که به راحتی میتوانید از آنها برای درمان بسیاری از موارد که ریشه عمیقی( مثل آزارهای دوران کودکی) ندارند، استفاده کنید:
ورزش کردن در درمان پرخاشگری
ورزش کردن انرژی ذخیره شده در بدن شما را آزاد کرده و سلامتی جسمانی و ذهنی را تضمین میکند. انتخاب ورزش از کیک بوکسینگ تا یوگا به عهده شما است. هر کدام از آنها به نحوی خشم شما را کنترل خواهد کرد. پیشنهاد ما یوگا است، چون بر آموزههای ذهنی نیز تاکید زیادی دارد، که به کنترل خشم و عصبانیت کمک میکند.
شرکت در کارهای تیمی لذت بخش
شرکت کردن در کارهای تیمی که از آن لذت میبرید، در درمان پرخاشگری بسیار مفید است. بازیهای گروهی(نه آنلاین) میتواند نمونه خوبی از این موارد باشند.
رفتن به دامان طبیعت
حتی هفتهای یک روز پناه بردن به طبیعت و فاصله گرفتن از هیاهوی شهرها، قدم زدن با پای برهنه روی چمنها و استفاده از زیباییهای طبیعی، میتواند تاثیر شگرفی رو کنترل خشم و درمان پرخاشگری شما داشته باشد.
اگر نسبت به شما پرخاشگری میشود، میتوانید، فرد پرخاشگر را به یکی از راههای بالا دعوت یا در صورت لزوم با روانشناس و حتی پزشک به خصوص در موارد خشونت خانگی مشورت کنید.